10 tips om lange afstanden te fietsen

Overweeg je een meerdaags fietsavontuur of een echte fietsvakantie, maar je weet niet goed hoe eraan te beginnen? Met onze praktische tips om lange afstanden te fietsen, rij je meerdaagse fietstochten alsof je het al jaren doet. Langs de mooiste fietsroutes en plekjes in Oost-Vlaanderen.

Met deze tips ben je goed voorbereid voor je volgende fietsweekend

• Wat voor fietstocht wil je fietsen: stel jezelf deze vragen voor je start
• Hoe een fietsroute kiezen dat perfect bij je past
• Hoe de route comfortabel meenemen en bekijken op de fiets
• Waar op letten bij het kiezen van een fiets
• Je fiets voorbereiden: deze tools moet je zeker meenemen onderweg
• Wat is de beste fietskledij tijdens je lange afstand fietsroute
• Hoe comfortabel bagage meenemen met je fiets
• Hoe jezelf en je fiets beter beschermen
• Waar en wanneer kan je eten en drinken onderweg
• Hoe een slaapplaats kiezen langs je route
• Hoe de lange afstandsroute fysiek trainen

fietsen op het fietsnetwerk?

Oost-Vlaanderen heeft vijf regio’s die elk een eigen fietsnetwerk hebben, elk met handige knooppunten die als groen bordje met een knooppuntencijfer langs de weg staan. Elk netwerk heeft een eigen karakter. Die netwerken sluiten op elkaar aan tot één groot Vlaams fietsnetwerk.

Hoe werkt een route op het fietsnetwerk? Je hoeft je neus niet op een kaart te houden. Het volstaat om je knooppunten te noteren. Bordjes wijzen je de weg. Bovendien kan je nu al beslissen of je het bij enkele dagtochten rond je zetel houdt, of je fiets gaat voorbereiden voor een meerdaagse fietstocht van 200 km met overnachtingen.

Voor beide vind je dagtochten op jouw lijf geschreven, of een fietsrouteplanner om zelf jouw ideale meerdaagse fietsroute langs knooppunten samen te stellen.

Fietstrip Met of zonder overnachting?

Het is geen schande wanneer je graag op je eigen matras ligt ’s nachts. Ook dan kan je voor een fietsvakantie kiezen. Je start gewoon elke dag aan je voordeur en zorgt voor voldoende variatie. Neem eens een kijkje op onze fietsrouteplanner en laat je verrassen door een suggestieroute nabij je woonst. Of kies een kant-en-klare route in de buurt.

Slaap je graag eens op een ander, maar wel graag zonder al te veel rompslomp? Kies dan eerst en vooral de regio waar je naartoe wil, surf naar de website van je favoriete bestemming, reserveer het bed van je dromen in het logies van je dromen en kies vervolgens enkele routes in de buurt. Sta je open voor suggesties? Veel kans dat je een logiesuitbater treft die je alle info geeft die je nodig hebt om enkele dagen zoet te zijn. Basisvoorwaarde voor deze optie is een fietsdrager op je auto.

Fietsen van bed naar bed?

Liever een échte fietsvakantie met meerdere etappes van de ene B&B naar de andere? Ook dat behoort tot de mogelijkheden in Oost-Vlaanderen. Gebruik onze routeplanner, maak logies, cafés en restaurants zichtbaar op de kaart en stippel een avontuur uit op maat. De routeplanner toont het fietsnetwerk van alle Vlaamse provincies samen.

zonder bagage fietsen?

Ga je meerdere dagen fietsen, maar hou je het graag zo licht mogelijk, dan kan je ook kiezen voor een lange afstandsfietsvakantie van hotel naar hotel, met vervoer van bagage. Reisorganisator Het Zuiderhuis biedt dergelijke vakanties aan. Ook Vos Travel heeft die service. Mister Google brengt je ongetwijfeld op het spoor van nog andere aanbieders via de zoekwoorden ‘fietsvakantie’ en ‘bagagevervoer’.

1. Kies of plan een fietsroute die bij je past

De vijf Oost-Vlaamse regio’s hebben elk een eigen website waarop je tal van kant-en-klare fietsroutes vindt. Ideaal voor een of meerdere dagtrips. Het minste dat je van de vijf regio’s kan zeggen, is dat ze elk een heel eigen karakter hebben. Kort samengevat krijg je dan dit:

Meetjesland: vlak en rustig fietsen door natuur

In het Meetjesland is het overwegend plat en ideaal om te fietsen. Hier heb je keuzen tussen bossen, kreken en polders. Overal overheerst de rust. Hou je van een bruisend nachtleven, dan ben je hier niet meteen aan het juiste adres, tenzij je zelf het kot in brand steekt. Hou je van rust, natuur, rondhuppelende hertenkalfjes, eigenzinnige dorpscafés en lekker eten en drinken, dan kom je hier in het Meetjesland gegarandeerd aan je trekken.

Waasland: fietsen langs de Nederlandse grens

Het Waasland grenst aan het Meetjesland en deelt een langgerekte zandrug met heidegrond en bossen. Tussen Maldegem en Stekene fiets je daar doorheen. Ten zuiden van die zanderige strook zit je in het groene hart van de regio met prachtige fietspaden langs de Moervaart, Zuidlede en Durme. Ten noorden van die strook fiets je langs de grens met Zeeland, doorheen het Grenspark Saeftinghe, en krijg je zicht op heerlijke contrasten tussen polders en industrie.

Vlaamse Ardennen: uitdagend fietsen langs prachtige uitzichten

De Vlaamse Ardennen hoeven geen introductie. De Ronde van Vlaanderen kent er haar apotheose. Hou je van verzuring in je kuiten en het gedaver van je eigen gebit op kasseistroken? Dan vind je hier gegarandeerd je gading. Hou je daar niet van, dan kan je hier uiteraard ook terecht. Vals plat op asfalt is ook een optie. Denk aan de Zwalmstreek, met haar watermolens en gemoedelijke dorpjes. Een verbindende factor: altijd en overal heb je hier prachtige uitzichten.

Leiestreek: kunstige dorpjes langs de Leie

De Leiestreek is sinds jaar en dag een topper voor wie van kunst, gastronomie en het gezin van Paemel houdt, of noem dat ‘zin voor nostalgie’, want het is niet oneerbiedig bedoeld. Hier lijkt het vaak alsof de tijd is blijven stilstaan. Denk aan een schildersezel in een goudkleurig korenveld langs de kronkelende Leie, of een cafeetje met zicht op het water erbij. Hier ligt de focus op genieten, op kunst en – het mag gezegd worden – op ongegeneerd loeren naar de uitbundige weelde van waanzinnig rijke mensen.

Scheldeland: Fietsen langs het water

Scheldeland is helemaal dat wat je verwacht als je het woord ziet staan. Je fietst hier vaak op jaagpaden langs de machtige Schelde, de Dender of de Rupel. Veren brengen je naar de andere oever. Paling tiert er weelderig, vooral in de keuken van talloze restaurants. Langs de Schelde fiets je in twee dagen van Gent naar Antwerpen. Via de Dender vind je de weg naar de Vlaamse Ardennen. Het voordeel van al die rivieren? Autovrije fietspaden! Een ander voordeel is dat die paden hooguit een percent hellen, want ze volgen het water. Ideaal dus, in heuvelachtig terrein.

Tips om je fietsroute te bepalen

• Bepaal je type terrein. Heb je het graag vlak, zoek dan jaagpaden langs rivieren, of tot fietspaden omgevormde treintrajecten. Het Mijnwerkerspad in de Vlaamse Ardennen is daar een voorbeeld van.
• Trap je op spierkracht? Hou het dan bij dagtochten van 40 tot 60 kilometer. Ook als je elektrisch fietst. Hou een beetje tijd over voor tussenstops en geniet ten volle van je verblijf in een B&B. Soms is daar een heerlijke wellness.
• Trap je elektrisch, hou dan rekening met de werkingsduur van je batterij. Zoek eventueel op voorhand een laadpunt halverwege je dagtocht.
• Kijk sowieso op voorhand of je halverwege een leuk plekje vindt om iets te eten of te drinken. Vaak kan je die batterij daar wel even bijladen.
• Gebruik je veerponten, hou er dan rekening mee dat ook veermannen en -vrouwen honger krijgen en een middagpauze houden. Kom dus niet om 12u15 aan bij een veerpont.

Bonustip: Neem een fietsgids mee met routes en stops

Ook fietsgidsen kunnen een bron van inspiratie zijn voor een fietsvakantie. Daarin vind je aan elkaar gekoppelde fietslussen langs knooppunten, die je apart of samen kan fietsen. De fietsgidsen Denderstreken en Overstromen zijn daar voorbeelden van. Behalve routes vind je in deze gidsen ook eet- drink en slaaptips, geschiedenis én praktische informatie. Je koopt ze voor 6 euro in de webshop.

2. Neem je route comfortabel mee onderweg

Als je je keuze hebt gemaakt tussen een dagtocht of een zelf uitgestippelde lange-afstandsfietsroute, dan komt de volgende stap in zicht. Hoe pak je dit praktisch aan onderweg? Comfort is hierbij heel belangrijk als je lange afstanden gaat fietsen. Dat bereik je met deze tips:

Print je route af

Gebruik je een kant-en-klare route van deze website, druk het routekaartje dan af. Je kan ook een fietsnetwerkkaart aanschaffen om je route aan te duiden en te volgen.

Via smartphone of GPS

• Heb je geen printer, sla het kaartje dan op en stuur het naar jezelf door per e-mail. Zo heb je het in je smartphone.
• Gebruik je een fiets-gps, dan kan je ook een gpx-bestandje downloaden bij de fietsroute. Dat kan je openen in je gps.
• Heb je geen gps, maar volg je niettemin graag op je smartphone waar je naartoe rijdt, gebruik die gpx dan in een googlekaartje. Dan heb je wel een Gmail-account nodig. Als (of eens) je die hebt, surf je naar mymaps en maak je zelf een online kaartje voor je fietsvakantie aan. De gpx importeer je daar bovenop een googlekaart. Zo zie je niet alleen je route en de knooppunten die je van onze website hebt geplukt, maar ook alle cafés, restaurants en logies langs je traject. Ideaal voor de prospectie van je trip! En ook handig om te volgen onderweg.

Reis je met een smartphone of GPS? Overweeg dan de aankoop van een powerbank om je batterij te ondersteunen wanneer dat nodig is. Soms ben je verder weg van een stopcontact dan je denkt.

Noteer de knooppunten

Hou je het graag simpel, noteer de knooppunten dan op een papiertje en hou het in de buurt, of kleef het met doorzichtige tape op de buis van je frame. Of maak het jezelf gemakkelijk, en druk meteen ook de knooppuntstrookjes af wanneer je op onze website een route downloadt.

Gebruik je geen kant-en-klare route van deze website, maar stippel je liever zelf een route uit? Dan gelden alle bovenstaande stappen ook.

Regenbestendige fietskaarten

Hoe je het ook doet, het is altijd een goed idee om de fietsnetwerkkaart(en) van de regio(s) waar je doorheen fietst mee te nemen. Zo zie je het hele fietsknooppuntennetwerk en kan je vrij afwijken van je route wanneer je werken tegenkomt bijvoorbeeld, of wanneer slecht weer je overvalt en je een plan B moet bedenken.

Onze fietsnetwerkkaarten hebben een beschermende waterbestendige coating en scheuren haast nooit, maar het kan geen kwaad om je kaart extra te beschermen bij gebruik. Koop een stuurtasje bijvoorbeeld, met zo’n plastic doorkijkflapje erop.

3. Kies de juiste fiets

Het type fiets hangt af van je doel, je wensen, je conditie, je hoeveelheid bagage en je budget.

Lange of korte fietstocht?

Ben je sportief en ga je meerdere dagen fietsen voor de sport? Kies dan voor een stevige, comfortabele fiets zoals een mountainbike of een trekfiets. Die zijn ideaal voor lange afstanden en hebben minder snel last van mechanische problemen. Als je meerdere dagen fietst op een vlakke ondergrond, heb je geen aluminium of carbon kader nodig. Dan kan een stalen frame de betere keuze zijn.

Is je fietsavontuur eerder kort of fiets je korte afstanden per dag? Dan kan een stadsfiets volstaan. Die zijn meestal uitgerust met bagagedragers, spatborden, lichten, vering en kettingbescherming.

Elektrische fietsen

Elektrische fietsen zijn sowieso handig, met of zonder karretje erachter. Er is veel vooruitgang op die markt. Batterijen gaan al een aardig eindje mee. Je actieradius gaat vaak boven de 60 kilometer per rit. Maak je je zorgen over het opladen van je batterij, vergeet die zorgen dan maar vlug, want dat opladen gebeurt heel eenvoudig in een simpel stopcontact.

Je schuift je batterij van je fiets, neemt plaats op het terras van een café, bestelt een drankje en vraagt de eigenaar of je fiets ook even mag bijtanken. Dat zal haast nooit een probleem zijn. Is dat toch een probleem, stel dan voor dat je daarvoor wil betalen. Duur kan dat niet zijn. 

Comfortabel fietsen

Bedenk ook dat je vele uren per dag in het zadel zal doorbrengen. Zorg ervoor dat je een comfortabel zadel hebt. De truc met de biefstuk valt af te raden.

Een groot stuur geeft meer stabiliteit als je zwaar beladen fietst. Een kleiner stuur zal je meer flexibiliteit bieden.

4. Bereid je fiets voor: het onderhoud

Het is evident dat je fiets een degelijk onderhoud moet krijgen vooraleer je er grote afstanden mee gaat fietsen. Vraag meteen ook advies bij de fietsenhandelaar over vervangstukken die je misschien best meeneemt.

Test je fiets voor vertrek

• Voel de bandenspanning. Pomp extra bij indien nodig.
• Draait de ketting vlot door? Zo niet, smeer bij met olie of speciale fietsspray uit de fietswinkel.
• Remt je fiets niet goed? Vervang de remblokjes of span de remmen aan.
• Staat je stuur recht? Pas aan tot je stuur loodrecht op het voorwiel staat.
• Check je voor-en achterlicht. Vervang de batterij of de lichten. Extra fietslampjes meenemen is aangeraden.
• Werken alle versnellingen goed? Zo niet, laat dit nakijken door een fietsenmaker.

Vanzelfsprekend neem je een of twee reserve binnenbanden mee, bandenherstelkits en de nodige inbussleutels en schroevendraaiers om kleine herstellingen te kunnen uitvoeren. Die dingen bestaan ook in een setje, in de vorm van een soort Zwitsers zakmes. Heb je toch meer nodig dan een herstelkit? Hou het dan licht en compact. Heb je nóg meer nodig, overweeg dan een andere fiets.

Oefen de herstellingen voor je vertrekt. Dat bespaart je een hoop frustratie onderweg. Vraag je fietsenmaker om advies of volg een instructiefilmpje online. Er zijn tientallen YouTube video's die je wegwijs maken.

5. Kies de juiste fietsOUTFIT

Waar je ook gaat fietsen, hou altijd rekening met extremen, of het nu hitte, koude of regen is. Ga uit van het beste, maar wees voorbereid op het ergste. Goedkope regenkleding ademt niet, waardoor je zweet onder de regenjas blijft hangen. Kies dus steeds voor een ademend regenjasje. Denk ook aan waterdichte overschoenen. Zo fiets je geen dagen met natte schoenen rond.

Voor meerdaagse fietstochten op een sportief zadel draag je best een comfortabele koersbroek en aansluitende ademende koerskleding. Die heb je tegenwoordig in materialen die geurtjes neutraliseren. Zo kan je meerdere dagen dezelfde kleren dragen zonder je onwelkom te moeten voelen in cafés en eethuizen.

Bespaar niet op goede kleding. Een stevige, lichte en ademende outfit zal je behoeden voor onverwachte weersomstandigheden en je comfort onderweg voelbaar verbeteren. Informeer je bij winkels waar ze verstand van zaken hebben, zoals AS Adventure en andere speciaalzaken. 

6. Bagagerek, fietstas of fietskar?

Wat je ook gebruikt, draag geen te grote rugzak. Probeer zoveel mogelijk gewicht op je fiets te laden om je rug te beschermen.

Neem je bagage mee? Dan heb je niet alleen een bagagerekje achteraan nodig, maar vast ook een rek vooraan, of zelfs haakrekjes op de vork, om low riders op te bevestigen. Trekfietsen hebben zo’n dingen. Laat je informeren door je fietsenhandelaar, of zoek inspiratie online via de bekende merken Ortlieb of Vaude.

Fietstassen zijn ook interessant voor langere reizen. Je kan ze zowel voor- als achteraan plaatsen en zelfs aan je stuur. Ze zijn comfortabeler in gebruik en beschermen je bagage tegen regenweer.

Neem je kinderen of een hond mee? Dan kan je een fietskar aan je fiets monteren. Zo'n aanhangwagen is ook heel praktisch zonder extra gezelschap erin en het maakt je extra zichtbaar in het verkeer. Maar je moet wel het volledige gewicht van je bagage trekken. Als je van plan bent om je hele kroost vooruit te trekken, overweeg dan de aankoop van een degelijke elektrische fiets, of van een tandem. Die heb je ook elektrisch.

Neem je bagage even mee tijdens een oefenrit of training. Zo kan je bijsturen als je tijdens het trainen last ondervindt.

7. Bescherm jezelf en je fiets

Die prachtige fiets van je wordt best niet gestolen. Investeer dus in een degelijk fietsslot. Wil je ook je bagage veiligstellen, weet dan dat er ook kabelsloten bestaan met een lange staaldraad. Die kan je over je tassen heen spannen, en door je low riders en rekjes leiden wanneer je denkt dat dit nodig is. Vaak zal dit niet nodig zijn, maar volg je intuïtie

Ga je fietsen in de zon, zorg dan uiteraard voor de nodige bescherming, op je hoofd en op je huid. Zonnecrème mag niet in je bagage ontbreken.

Neem ook een medische kit mee. Kleine pijntjes, misselijkheden of andere ongemakken kan je snel verhelpen met een apotheek bij de hand.

Geen schuilplaats onderweg? gebruik een tarp

Als extraatje valt de aankoop van een tarp aan te bevelen. Dat is een lichtgewicht zeil met aluminium stokken en spantouwen. Een tarp zorgt voor de nodige schaduw wanneer er geen bomen in de buurt zijn. Je kan er ook onder schuilen wanneer je overvallen wordt door regen.

Een tarp opzetten kan je op verschillende manieren, afhankelijk van je noden van het moment. Je kan de volledige oppervlakte benutten met de stokken in het midden, zodat je een soort tentje krijgt, of je kan laag bij de grond werken met één stok, zodat je een soort bivak krijgt. Oefen thuis hoe je dat best doet, zodat je niet voor verrassingen komt te staan wanneer het nodig is.

8. Eet en drink onderweg

Het is evident dat je bij het aanvatten van meerdaagse fietstochten voor water of isotone drankjes zorgt voor onderweg. Water is onmisbaar op elke fietsvakantie. Zorg dus ook voor drinkbussen en drinkbushouders.

Om hongerdipjes te vermijden voor je het restaurant bereikt, neem je best wat gedroogd fruit, suiker of chocolade mee. Zo hou je je energie op pijl.

Ben je een gourmand en fiets je om te genieten, download dan zeker de gpx van je traject en importeer die in je smartphone of fiets-GPS of neem je fietsgids of routekaartje mee met aangeduide eet- en drinkstops. Zo kan je je route visualiseren en zie je waar je onderweg terecht kan om te eten en te drinken.

9. Boek een slaapplaats voor onderweg

Plan je een meerdaagse fietsvakantie van bijvoorbeeld meer dan 200 kilometer, boek je logies dan ruim op voorhand. Oost-Vlaanderen heeft honderden logies in de meest uiteenlopende varianten, maar die zijn vaak van zeer goede kwaliteit en zeer gegeerd.

Wanneer je een trip plant met meerdere tussenstops, dan ben je vast niet op zoek naar vakantiehuizen, tenzij je zeker weet dat je ook dan kan rekenen op een beetje extra service. Het is mooi meegenomen wanneer je op het einde van de dag je voeten onder tafel kan schuiven, eten voor je neus krijgt en nadien de afwas niet hoeft te doen. Ga je fietsen en hou je van een beetje comfort, zoek dan logies bij B&B’s of hotels. Hoe begin je daaraan?

Stap 1: Surf naar de fietsrouteplanner. Hier stippel je je traject uit. Bepaal op voorhand hoeveel kilometer je wilt fietsen per dag. Hou dus rekening met je aanvangsuur, je pauzes onderweg, je vermoedelijke gemiddelde snelheid en je gewenste aankomstuur. 60 kilometer lijkt niet veel aan 20 kilometer per uur, maar bedenk dat je vaak trager rijdt, nu en dan eens wil stoppen en misschien wel eens een bordje mist en terug moet. Die drie uur worden er al gauw vijf.

Stap 2: Klik rechts in het controlepaneel op 'interessante plaatsen' en selecteer logies om ze op de kaart te laten verschijnen. Je kan die logies ook aanklikken om hun website te bezoeken. Laat je inspireren en vergelijk het aanbod.

Stap 3: Vind je een logies op aanvaardbare afstand, bel dan eerst even op om te luisteren of er plaats is. Vraag ook na wat er met de fietsen gebeurt. Hebben die een veilige plaats om te overnachten?

Stap 4: Heb je een reservatie kunnen maken, bepaal dan je traject door knooppunten aan te klikken die naar het logies leiden. Hou bij het uitstippelen van je route rekening met eet- en drinkstops. Klik daarvoor nogmaals op ‘interessante plaatsen’ en selecteer ook cafés en restaurants.

Stap 5: Herhaal deze werkwijze voor je complete reis, tot je finale bestemming. Heb je een volledig traject uitgestippeld, dan kan je die route bewaren, afdrukken en downloaden als GPX-bestand. Door ze te bewaren kan je ze nadien opnieuw bekijken. Door ze te downloaden, kan je ze visualiseren in een fiets-gps, of op je smartphone in google maps.

Bekijk je liever eerst enkele logies als inspiratie? Dan kan je terecht op de selectie verblijven in het Waasland, de Leiestreek, de Vlaamse Ardennen, Meetjesland en Scheldeland.

10. Bereid je fysiek voor

Een van de belangrijkste tips om lange afstanden te fietsen: bereid je fysiek voor en ga wat trainen met je fiets. Oefen de afstand die je dagelijks hoopt te overbruggen. Ga dus regelmatig fietsen in de buurt van je huis. Neem ook je bagage al eens mee. Zo kan je jezelf testen met extra ballast. Kies daarbij een gelijkaardig reliëf als het traject van je fietsvakantie.

Maar hou het leuk en verrassend. Gebruik onze routekaarten, of stippel je dagtrips uit met onze routeplanner.